Superfoods hebben al vele levens verrijkt. De supermarkten liggen er vol mee en het internet wordt er mee overspoeld. Maar zijn de superfoods echt zo gezond als beweerd wordt of is deze nieuwe trend een grote marketingstunt?
Marketingstrategie of niet, voor ervaringsdeskundige Annemieke de Kroon zijn de superfoods een grote toevoeging in haar leven. “Ik ben er ontzettend blij mee dat er superfoods beschikbaar zijn. Zelf heb ik een aantal jaren geleden te maken gehad met burn-outklachten, die voortkwamen uit de combinatie van een drukke baan en darmklachten. Ik ben toen op internet een hele zoektocht begonnen naar welke dingen ik kon veranderen in mijn voedingspatroon. In de reis naar een ander soort levensstijl en nieuwe gezonde gewoontes begon ik ook met het toepassen van superfoods. Sindsdien gaat er geen dag meer voorbij dat ik geen superfoods gebruik. Het is echt een waardevolle aanvulling geweest op mijn nieuwe voedingspatroon waardoor mijn darmen zijn hersteld, mijn immuunsysteem weer sterk is en ik heerlijk in mijn vel zit”, aldus De Kroon.
Het begrip superfood is trouwens lastig te omschrijven. De term is namelijk niet wettelijk omschreven en kan door iedereen gebruikt worden. Volgens het Voedingscentrum zijn superfoods ‘producten waar superkrachten aan toegekend worden’. De instantie gelooft echter niet dat deze ‘superkrachten’ echt bestaan. Woordvoerster Patricia Schutte verklaart: “Er bestaan geen superfoods. De geclaimde gezondheidseffecten van superfoods zijn onvoldoende wetenschappelijk onderbouwd. Bovendien kan niet één voedingsmiddel alle belangrijke voedingstoffen leveren die het lichaam nodig heeft. Als je gezond wilt eten is variatie het toverwoord.” Overigens heeft het Voedingscentrum geen diepgravend onderzoek gedaan. Ze baseren hun bevindingen op Europese instanties die gezondheidsclaims onderzoeken.
Hoogleraar voedingsleer Martijn Katan is het eens met Schutte. Hij denkt dat superfoods een marketingstrategie zijn. “Superfood staat gelijk aan superwinst”, meldt Katan aan NOS. Maar hoe komt het dan dat er zoveel mensen geloven in de superfoods? Katan denkt het antwoord te weten: “Als je een glas kraanwater aan iemand geeft en zegt dat het goed is tegen hoofdpijn, dan is de kans groot dat de hoofdpijn afneemt. Effecten van voeding zitten vaak tussen de oren. Daarnaast zijn de meeste mensen graag jong en gezond zonder al te veel inspanning.” Wanneer er wordt beweerd dat gojibessen kanker tegengaan en chiazaad verjongend werkt, nemen veel mensen dit aan voor waar.
Ervaringsdeskundige De Kroon ziet daarentegen wel degelijk het belang van superfoods. “We eten genoeg, vaak zelfs teveel, calorieën, maar krijgen weinig voedingsstoffen binnen. Dit betekent dat het eten dat we binnenkrijgen simpelweg niet voedzaam genoeg is. Om een sterk immuunsysteem te hebben waarmee je ziektes en kwaaltjes buiten de deur kunt houden, heb je veel voedingsstoffen nodig. Door het gebruik van superfoods kun je de nodige voedingsstoffen aanvullen én behouden”, aldus De Kroon.
Hoe je het ook wendt of keert, de superfoods zijn vaak ontzettend duur. Foodblogger Claartje Schröder is daarom voortdurend op zoek naar goedkope alternatieven. De populaire chiazaden bijvoorbeeld kunnen volgens Schröder makkelijk vervangen worden door avocado’s. “De avocado bevat net als het chiazaad ontzettend veel goede omega 3 vetzuren en vezels. Daarnaast bevat de avocado vitamine E, magnesium, fosfor, ijzer, vitamine B1, B2, B6, B11 en calcium”, vertelt Schröder. Dan de bekende gojibes, die naar verluidt kanker zou tegengaan. “20 gram gojibessen leveren ongeveer evenveel vitamine C als een sinaasappel. 100 gram boerenkool daarentegen bevat 100 procent van de vitamine C die je dagelijks nodig hebt. Dit is meer dan de vitamine C in een sinaasappel. Boerenkool is ontzettend gezond en helpt tegen veel ontstekingen in het lichaam”, aldus de foodblogger. Ten slotte noemt Schröder het tarwegras. Dit zijn gekiemde tarwekorrels, die tot een soort ‘power-sap’ worden gemaakt. Schröders alternatief is broccoli: “Deze groente bevat een hoop antioxidanten en is bovendien een stuk lekkerder dan tarwegras.”
Ervaringsdeskundige De Kroon gelooft echter niet dat er alternatieven bestaan voor de superfoods. “Er zijn bepaalde eigenschappen die overeenkomen, maar superfoods staan echt ver boven de gewone voedingsmiddelen. Ze zijn veel geconcentreerder aan voedingsstoffen. Je voedt je lijf er echt mee, daardoor ben je sneller verzadigd en heb je er minder van nodig”, vertelt ze. De Kroon noemt de avocado, broccoli en boerenkool trouwens wel in één adem met de superfoods. Het begrip superfoods wordt dus op verschillende manieren gebruikt. Volgens het Voedingscentrum is dit precies de reden waarom de superfoods een marketingstunt zijn. “De term superfoods kan door iedereen worden gebruikt en dus makkelijk worden ingezet als marketingstrategie”.
Hoewel de term superfoods dus niet helemaal duidelijk is, waarschuwt het Voedingscentrum de consument wel. “Superfoods zijn niet ongezond, groente en fruit horen gewoon in een gezond eetpatroon. Het maakt daarbij niet uit of mensen de producten superfoods noemen of niet. Maar kijk wel uit met de producten die deze naam hebben gekregen. Consumenten kunnen op deze manier onterecht gaan geloven dat ze van bepaalde producten grote hoeveelheden moeten eten. En dan lopen ze het risico op een onvolwaardig, eenzijdig eetpatroon”, aldus het Voedingscentrum.
Volgens foodblogger Schröder zijn de superfoods vooral een rage. “Superfoods zijn een hype en het zal dus wel weer overwaaien, maar het bewust bezig zijn met voeding is iets wat zal blijven”, zegt ze. “Gezonde voeding is volgens mij gevarieerd en in balans. Dat kan betekenen dat er af en toe een schepje chiazaden of gojibessen door de yoghurt gaan, maar je kunt ook prima heel gezond en bewust eten zónder superfoods. Het belangrijkste is in mijn ogen om heel veel verschillende dingen te proberen, dus elke avond andere groentes te eten. Op die manier krijg je echt de meeste voedingsstoffen binnen, met of zonder superfoods. Kijk, ik ben absoluut niet tégen superfoods. Maar soms lijkt het wel alsof je geen gezond leven kunt leiden zonder superfoods te eten. En dat is wel degelijk onzin.”
Ook Katan denkt dat het vooral belangrijk is om gevarieerd te blijven eten. “We hebben tientallen verschillende voedingsstoffen nodig en daarom is het belangrijk om verschillende dingen te blijven eten”, legt hij aan NOS uit. “Naast gevarieerd eten, moeten we ook matig eten.” Bovendien kun je je gezondheid niet laten afhangen van een paar producten. Voeding is belangrijk, maar wanneer je echt gezonder wilt leven, moet je je hele levensstijl aanpassen.
De term superfood lijkt vooral een marketingstunt te zijn. Dit houdt echter niet in dat de producten die de naam superfood krijgen niet gezond zijn. Ze zijn alleen niet gezonder dan de groentes die we al kenden. Het blijft belangrijk om gevarieerd te eten. “De basis ligt natuurlijk bij een zo natuurlijk mogelijk voedingspatroon. Maar dit kan wel aangevuld worden met specifieke superfoods die bij jouw unieke lichaam passen. Superfoods kunnen disbalansen en tekorten opheffen en meebouwen aan een sterk en vitaal lijf!”, aldus De Kroon.
Door Anna Hofstra, student Journalistiek
REACTIES
LOG IN OM EEN REACTIE TE PLAATSEN
Volg me ook op Instagram!
Daar deel ik nog veel meer recepten, foodie tips, nieuwe hotspots & gekkigheid uit mijn dagelijkse leven. Zie ik je daar?
x Claartje
[…] https://foodness.nl/de-zin-en-onzin-van-superfoods/ […]