Een spiegelreflexcamera is de camera der camera’s. Hobbyfotografen kieken vaak met hun telefoon (wat overigens écht heel goed kan, zelf doe ik niet anders), maar professionele fotografen zweren bij een DSLR camera (digitale spiegelreflexcamera). Zelf dacht ik altijd dat spiegelreflexcamera’s alleen voorbehouden waren aan Echt. Goede. Fotografen. Een categorie waar ik mezelf niet toe reken. Toch ga ik het proberen, zo’n spiegelreflex. Omdat ik ook geloof dat je met een paar dagen prutsen en pielen kunt zorgen dat je een spiegelreflexcamera onder de knie krijgt, waarna je oneindig veel meer mogelijkheden hebt in je fotografie. De komende maanden ga ik dus aan de slag met een spiegelreflexcamera! Ik neem je mee in mijn ontdekkingsreis, zodat je zelf weet wat je te wachten staat op het moment dat je aan het begin staat van jouw spiegelreflexavontuur. Heb je tips voor me, laat het me dan vooral weten in de reacties!

Zelf ga ik fotograferen in de ‘manuele standen’ van mijn spiegelreflexcamera, wat betekent dat ik een aantal dingen handmatig moet gaan instellen op de camera: het diafragma, óf de sluitertijd, óf de ISO-waarde, óf alledrie tegelijk. Ben je net als ik nu al de draad kwijt? Terecht. Die uitleg volgt in het tweede artikel in deze serie. Ik begin met het uitleggen van de termen die ik zojuist gebruikt heb, plus een korte introductie van de camera en wat daar zoal aan/op/in te ontdekken is.

Body & lens

De eerste stap die je zet na het aankopen van je nieuwe spiegelreflexcamera is het bekijken van je nieuwe camera. Die bestaat uit twee delen: de body en de lens. Die laatste kun je verwisselen, wat verschillende mogelijkheden geeft qua scherpstellen. Lenzen zijn niet goedkoop, dus bedenk van tevoren wat voor dingen je wil fotograferen. Een landschapsfoto heeft een andere lens nodig dan een ingezoomde food foto. In mijn geval wil ik vooral foto’s maken van producten die dichtbij zijn, waarbij ik wil spelen met scherpte-diepte, zodat één stukje in de foto scherp is en de rest waziger wordt. In mijn volgende artikel ga ik verder in op lenzen en het kiezen van de juiste! Nu kijken we eerst verder naar de camera en alle functies die erop zitten.

Functies

De Nikon D3400 die ik uitprobeer heeft een aantal automatische standen (weergegeven met plaatjes op de draaiknop van je camera) en een aantal handmatige standen (weergegeven met letters op de draaiknop van je camera). Die automatische standen bevatten fabrieksinstellingen, zodat je zelf niet zoveel hoeft aan te passen en meteen kunt fotograferen. Met de Landscape Mode kun je bijvoorbeeld goed landschappen fotograferen waarop zowel de rondvliegende vogel als de grassprieten van het weiland scherp zijn, terwijl je met de Portrait Mode juist een gezicht mooi op de foto krijgt dat relatief dichtbij is. Om te beginnen met fotograferen zijn die automatische standen super handig. Wanneer je de camera op zijn volle kracht wil gebruiken (en dat wil ik leren) ga je echter naar de manuele standen: M, A, S of P op de draaiknop van je camera.

M = manueel. Dit betekent dat je alle instellingen die je kúnt instellen, handmatig in móet stellen.

A = diafragma. Dit betekent dat je zelf gaat spelen met de instelling van het diafragma (zie hieronder voor meer uitleg over het diafragma). De camera stelt in deze stand automatisch de sluitertijd en de ISO-waarde in.

S = sluitertijd. Je kunt in deze stand zelf de sluitertijd handmatig instellen, terwijl de camera automatisch de andere waarden bepaalt, zoals het diafragma en de ISO-waarde.

P = automatisch programma, wat betekent dat de camera inschat welke sluitertijd en welk diafragma optimaal zijn voor de situatie. Handig als je bijvoorbeeld heel snel een foto wilt maken, zonder de camera eerst volledig te hoeven instellen.

Diafragma / F-waarde

Het diafragma bepaalt de lichtopening van de lens, die je open kunt zetten of juist bijna helemaal dicht kunt draaien. Hoe groter die opening, hoe lichter je foto’s. De F-waarde is de manier waarop je weergeeft hoe groot of klein het diafragma is. Op de afbeelding hieronder zie je drie rondjes op het beeldscherm van mijn camera, waarvan het middelste rondje het diafragma weergeeft.

Die F-waarde wordt weergegeven in een soort breuk: f/2 is een grote opening (dus een lichte foto), f/30 is een kleine opening (dus een donkere foto). Voor mij helpt het om de f-waarde letterlijk als breuk te zien: 1/2 is groter dan 1/30e puntje van een taart.

In mijn volgende artikel ga ik verder in op het diafragma en het gebruik ervan bij scherpte-diepte!

ISO-waarde

Net als het diafragma heeft de ISO-waarde te maken met licht. Fotograferen is namelijk letterlijk het vastleggen van licht. De sluitertijd (zie hieronder) heeft ook te maken met licht. Een hoge ISO-waarde zorgt dat je camera gevoeliger is voor licht, wat een lichtere foto geeft. In een donkere omgevingen (binnen, of bijvoorbeeld op een bewolkte dag) kan het daarom nodig zijn om de ISO-waarde wat hoger in te stellen (bijvoorbeeld ISO 2000), maar in normale gevallen fotografeer je meestal met een zo laag mogelijk ISO-waarde (100 tot 600) om te voorkomen dat je foto’s korrelig worden.

Formatteren & geheugenkaart

Elke camera heeft een ingang voor een geheugenkaart, want dat is de plek waar je al je foto’s opslaat. Die geheugenkaart kun je formatteren, wat betekent dat je alle informatie wist die op je geheugenkaart staat. Wanneer je camera vraagt of je de geheugenkaart wilt formatteren, bedenk dan of je de foto’s die je tot nu hebt gemaakt wilt bewaren. Zo ja, dan moet je de geheugenkaart NIET formatteren. Pas als je de foto’s hebt opgeslagen, bijvoorbeeld op je laptop, is het aan te raden om je geheugenkaart te formatteren en de foto’s te wissen.

Sluitertijd

Elke camera heeft een sluiter, die bepaalt hoeveel licht er in de camera komt. Hoe langer de sluiter open blijft, hoe meer licht er binnenkomt. Maak je bijvoorbeeld een foto van een donkere omgeving (bijvoorbeeld ’s nachts), dan heb je een lange sluitertijd nodig, omdat er van nature weinig licht in de omgeving is. Sluitertijd wordt weergegeven met een breuk die staat voor het aantal seconden: een sluitertijd van 1/2 duurt dus een halve seconde, een sluitertijd van 1/500 duurt één vijfhonderdste deel van een seconde.

---

Dit artikel behoort tot een serie over fotograferen met een spiegelreflexcamera voor beginners.

HELP! Diafragma? F-waarde? | Beginnen met spiegelreflexcamera DSLR (deel 1)

Welke lens voor scherpte-diepte? | Food fotografie met spiegelreflex DSLR (deel 2)

Lichtgebruik en ISO waarde | Beginnen met spiegelreflexcamera DSLR (deel 3)